دورسنج چیست و چرا برای کارهای صنعتی و تعمیراتی حیاتی است؟
دورسنج (Tachometer) ابزاری است برای اندازه گیری سرعت چرخش شفت، موتور، فن، پمپ، توربین یا هر قطعه ای که دوران مکانیکی دارد. دقت در اندازه گیری دور در بسیاری از صنایع نقش حیاتی دارد: کنترل کیفیت، تعمیر و نگهداری، تنظیم سرعت موتور، کاهش لرزش، عیب یابی و حتی اندازه گیری های تحقیقاتی.
اگر سرعت واقعی یک موتور با چیزی که باید باشد اختلاف داشته باشد، خیلی راحت می تواند باعث گرمایش بیش از حد، مصرف برق بالا، لرزش غیرطبیعی یا استهلاک قطعات شود. اینجاست که دورسنج ابزار نجات دهنده است.
انواع دورسنج و تفاوت های کاربردی آن ها
کاربر هنگام خرید فقط دنبال قیمت نیست؛ مهم این است که بداند چه مدل با چه نوع کاری سازگار است. به همین دلیل انواع دورسنج را ساده سازی می کنم تا انتخاب راحت تر شود:
۱. دورسنج لیزری
مدل هایی مثل UNI-T UT372, UT373, UT372D یا Testo 460
اندازه گیری از فاصله دور
بدون نیاز به تماس فیزیکی
ایده آل برای قطعات کوچک، چرخ دنده های در حال حرکت، موتورهای بسته
دقت بالا و درصد خطای کم
۲. دورسنج مکانیکی یا تماسی
مثل Benetech GM8906 یا برخی مدل های لوترون
مناسب شفت های باز و قابل تماس
کاربردی در خطوط تولید و بررسی سرعت نوار نقاله
همراه با نوک های مختلف برای اندازه گیری روی سطح
۳. دورسنج ترکیبی (نوری + مکانیکی)
مثل UT372D, DT-2268, DT-1236L, MS6208B
هر دو قابلیت را در یک دستگاه می دهند
برای کارگاه ها و تکنسین های حرفه ای بهترین انتخاب است
دقت لیزر + کنترل پرفورمنس تماس ی
۴. دورسنج و استروب اسکوپ
مثل DT-2259 و DT-2436
برای بررسی سرعت تجهیزات پرسرعت بدون توقف دستگاه
فوق العاده کاربردی در صنعت چاپ، فن های صنعتی، کنترل ضربان حرکتی
۵. برندهای تخصصی دور سنج
در این دسته بندی برندهای معتبر کاملاً مشخص هستند:
- UNI-T: دقیق، محبوب و دارای گارانتی تعویض
- Lutron: مناسب کار حرفه ای و صنعتی
- Testo: استاندارد بالا و مناسب پروژه های حساس
- Mastech: اقتصادی اما دقیق
- Benetech و Sinometer: گزینه های خوب برای کارهای عمومی و نیمه حرفه ای
چطور بهترین دورسنج را انتخاب کنید؟
جواب کوتاه؟
بستگی دارد چه چیزی را می سنجید، از چه فاصله ای و با چه دقتی.
برای تعمیرکاران و برقکاران موبایل و الکتروموتور → مدل های لیزری کوچک مثل UT373
برای کارگاه های صنعتی و خطوط تولید → مدل های لیزری + مکانیکی مثل UT372D یا DT-2268
برای تست های دقیق آزمایشگاهی → برند Testo یا Lutron
برای تنظیم فن، پمپ، کمپرسور و موتورهای صنعتی → مدل های ترکیبی با دقت بالا
برای کارهایی که نیاز به ثبت داده دارید → مدل های دارای حافظه یا خروجی PC (بعضی از Lutron ها)
با توجه به نوع کاربرد و نیاز شما، انتخاب دستگاه (Tachometer) مناسب میتواند در افزایش دقت و کارایی تجهیزات بسیار مؤثر باشد.
سوالات متداول
برای انتخاب دورسنج مناسب باید به چه نکاتی توجه کنم؟ +
- نوع کاربری شما (تعمیرات، صنعتی، آزمایشگاهی یا کنترل کیفیت).
- فاصله اندازهگیری (تماسی یا لیزری).
- دقت و محدوده سرعت قابل اندازهگیری.
- کیفیت سنسور و سرعت نمونهبرداری دستگاه.
- داشتن امکاناتی مثل حافظه داخلی یا اتصال به کامپیوتر برای ثبت دادهها.
تفاوت دورسنج لیزری با دورسنج مکانیکی چیه؟ +
- لیزری: بدون تماس، ایمنتر، سریعتر و مناسب قطعاتی که در دسترس نیستند یا با سرعت بالا میچرخند.
- مکانیکی: نیاز به تماس مستقیم با شفت دارد، برای خطوط تولید، موتورهای باز و سرعتهای پایینتر مناسب است.
- مدلهای ترکیبی هر دو قابلیت را یکجا دارند و برای کار حرفهای پیشنهادیترین گزینهاند.
چرا دقت دورسنج در صنایع مهمه؟ +
دقت پایین باعث تشخیص اشتباه سرعت واقعی موتور میشود و این موضوع میتواند منجر به لرزش غیرطبیعی، مصرف انرژی بالا، خرابی bearings، توقف خط تولید یا تنظیم غلط اینورتر شود. یک دورسنج دقیق در واقع بخشی از فرآیند نگهداری پیشگیرانه (PM) است.
چه برندهایی دورسنج قابل اعتماد تولید میکنند؟ +
برندهایی مثل UNI-T برای کارهای عمومی و صنعتی، Lutron برای پروژههای حرفهای و آزمایشگاهی، Testo برای اندازهگیریهای حساس، و Mastech برای کاربردهای اقتصادی و کارگاهی، از معتبرترین گزینهها در بازار هستند.